Porównanie materiałów protetycznych – co wybrać dla pacjenta?

Obecna protetyka oferuje specjalistom i ich pacjentom wiele różnego rodzaju możliwości. Dostępne są różne rodzaje protez zębowych, które wykonuje się przy tym dodatkowo z różnych materiałów. Wybór odpowiedniego wariantu zależy od kilku czynników i najlepiej poprzedzić go stosowną analizą. Jakie aspekty warto wziąć w tym przypadku pod uwagę? Czym charakteryzują się poszczególne materiały protetyczne i jak dobrać je do potrzeb pacjenta? Wyjaśniamy to w naszym artykule.

Obecna protetyka oferuje specjalistom i ich pacjentom wiele różnego rodzaju możliwości. Dostępne są różne rodzaje protez zębowych, które wykonuje się przy tym dodatkowo z różnych materiałów. Wybór odpowiedniego wariantu zależy od kilku czynników i najlepiej poprzedzić go stosowną analizą. Jakie aspekty warto wziąć w tym przypadku pod uwagę? Czym charakteryzują się poszczególne materiały protetyczne i jak dobrać je do potrzeb pacjenta? Wyjaśniamy to w naszym artykule.

Rodzaje protez zębowych

Współczesna stomatologia oferuje pacjentom wiele możliwości z zakresu protetyki. Co za tym idzie, na rynku stomatologicznym dostępne są różne rodzaje protez zębowych, które można bez problemu dopasować do indywidualnych potrzeb pacjenta. Podstawowy podział obejmuje:

• protezy całkowite – stosowane w przypadku całkowitego bezzębia na jednej lub obu szczękach,

• protezy częściowe – stosowane u pacjentów, u których obecne są częściowe braki w uzębieniu.

Poza tym wśród rodzajów protez zębowych stosuje się także podział z uwagi na mocowanie. Wyróżnia się więc:

• protezy stałe – mocowane na stałe protezy, które stosuje się zarówno w przypadku pojedynczych brakujących zębów, jak i całkowitego bezzębia. Do protez stałych zalicza się korony, mosty, wkłady koronowe i koronowo-korzeniowe, implanty, licówki i protezy całkowite mocowane na implantach;

• protezy ruchome – to protezy zębowe, które pacjent może samodzielnie wyjąć, stosowane w przypadku osób, które z różnych względów nie decydują się na protezy stałe. Do protez ruchomych zalicza się np. akrylowe protezy całkowite lub częściowe, protezy szkieletowe, protezy overdenture (czyli tzw. kombinowane), a także różnego rodzaju protezy z elastycznego tworzywa.

Z jakich materiałów wykonuje się uzupełnienia protetyczne?

Obecnie na rynku stomatologicznym korzysta się z protez wykonanych z wielu różnych materiałów. W praktyce zastosowanie poszczególnych materiałów jest oczywiście uzależnione od rodzaju protezy, niemniej z reguły specjaliści i pacjenci mają do wyboru przynajmniej kilka różnych opcji.

Materiały protetyczne stosowane w protezach stałych

Jeśli chodzi o protezy stałe, jak np. korony, mosty czy licówki, to zazwyczaj spotyka się protezy pełnoceramiczne, porcelanowe czy kompozytowe. Różne materiały wykorzystuje się też do wykonania podbudowy. Warto wspomnieć w tym zakresie m.in. o metalu, tlenku cyrkonu, włóknie szklanym, czy też tytanie stosowanym w implantach.

Materiały protetyczne stosowane w protezach ruchomych

W przypadku protez ruchomych często wykorzystywane są protezy akrylowe, protezy szkieletowe wykonane ze stopów metali, czy też protezy elastyczne. Do tych ostatnich zalicza się np. protezy nylonowe, akronowe czy acetalowe. Poza tym można zdecydować się również na protezy overdenture, czyli protezy z zatrzaskami wykonane najczęściej z akrylu.

Jakie protezy zębowe zaproponować pacjentowi, u którego występuje całkowite bezzębie?

Jeśli chodzi o całkowite bezzębie, to dobrym wyborem mogą okazać się takie rozwiązania jak:

• całkowita ruchoma proteza akrylowa,

• ruchoma proteza overdenture z zatrzaskami,

• stała proteza mocowana na implantach, np. porcelanowa.

Jakie protezy zębowe zaproponować pacjentowi, u którego występują częściowe braki w uzębieniu?

W przypadku częściowych braków w uzębieniu możliwości jest znacznie więcej. Do wyboru są np.:

• ruchome protezy akrylowe,

• ruchome protezy akronowe,

• ruchome protezy nylonowe,

• ruchome protezy acetalowe,

• ruchome protezy szkieletowe z metalową konstrukcją,

• ruchome protezy overdenture z zatrzaskami,

• protezy stałe, jak porcelanowe korony, mosty, czy też ceramiczne lub tytanowe implanty,

• protezy tymczasowe, np. kompozytowe.

Czym różnią się od siebie poszczególne materiały protetyczne?

Materiał, z jakiego wykonana jest proteza, ma naprawdę duże znaczenie. W praktyce może wpływać bowiem na wiele istotnych dla pacjenta aspektów, takich jak chociażby wytrzymałość, wygoda użytkowania, czy też estetyka jamy ustnej. Poza tym należy pamiętać również o tym, że istotną różnicą może okazać się cena. Koszt protezy zębowej wykonanej z materiałów powszechnie uznawanych na rynku stomatologicznym za lepsze może być niestety znacznie wyższy.

Popularne materiały protetyczne – właściwości, zalety i wady

Decydując się na protezy zębowe, pacjent rzadko ma świadomość rodzajów protez i stosowanych do ich wykonania materiałów. Z reguły polega więc na wiedzy specjalisty i liczy na jego poradę. Chcąc wspomóc pacjentów w wyborze odpowiedniego dla nich rozwiązania, warto wiedzieć, czym charakteryzują się poszczególne uzupełnienia protetyczne. Poniżej przyjrzymy się więc często wykorzystywanym do ich wykonania materiałom. Omówimy sobie przy tym ich najważniejsze właściwości, zalety i wady.

Protezy akrylowe

Akryl to materiał często wykorzystywany do produkcji różnego rodzaju protez zębowych ruchomych. Do jego najważniejszych zalet należy z pewnością to, że jest elastyczny, lekki i stosunkowo tani. Z uwagi na łatwość obróbki można też w prosty i dość szybki sposób dostosować go do jamy ustnej pacjenta. W przypadku niektórych protez akrylowych można też liczyć na refundację NFZ.

Jeżeli chodzi o protezy akrylowe, to stosuje się zarówno protezy akrylowe częściowe, jak i całkowite. Są one w stanie zapewnić naprawdę satysfakcjonującą estetykę uśmiechu, ale mają niestety swoje wady. Proteza akrylowa jest bowiem mniej trwała niż protezy zębowe z innych materiałów, a do tego wykazuje pewną podatność na zabrudzenia i osadzanie się bakterii. Z uwagi na trwałość można zdecydować się na połączenie protezy akrylowej z metalem. Dodatkowym minusem jest również to, że taka proteza przenosi siły żucia na śluzówkę.

Należy pamiętać, że proteza akrylowa może w niektórych przypadkach powodować uczulenia. Jest to jednak zjawisko rzadkie.

Protezy akronowe

Z akronu wykonuje się ruchome protezy elastyczne. To ciekawa alternatywa dla protez akrylowych, bowiem akron jest lżejszy, bardziej elastyczny i cieńszy od akrylu. Dobrze dopasowuje się więc do warunków panujących w jamie ustnej.

Protezy akronowe docenia się za wygodę użytkowania i wytrzymałość. Nie powodują reakcji alergicznych, a w porównaniu do protez akrylowych rzadziej się również psują. Za ich wadę uznaje się m.in. to, że nie mogą być stosowane w przypadku całkowitego bezzębia. Minusem jest też to, że przenoszą siły żucia na śluzówkę.

Protezy nylonowe

Wśród rodzajów protez ruchomych można wymienić też protezy nylonowe. Są wykonane z elastycznego tworzywa, więc charakteryzują się dobrym dopasowaniem do warunków panujących w jamie ustnej. Docenia się je też za lekkość, odporność na uszkodzenia i estetykę – są niemal niewidoczne.

Podobnie jak protezy akronowe, uzupełnienia protetyczne z nylonu nie mogą być stosowane, jeśli u pacjenta występuje całkowite bezzębie. Do ich wad zalicza się także to, że są podatne na przebarwienia i mogą chłonąć zapachy. Zaleca się więc, aby wymieniać je średnio raz na dwa lata.

Protezy acetalowe

Protezy acetalowe zalicza się do protez ruchomych. Są wykonane z acetalu, czyli materiału półelastycznego, odpornego na zginanie. W praktyce acetalowa proteza zębowa stosowana jest jako alternatywa dla protezy metalowej. Jest bowiem bardziej komfortowa w użytkowaniu i doskonale sprawdzi się nawet u osób, u których występuje alergia na metal.

Za istotną zaletę protez acetalowych uznaje się to, że z uwagi na swoją konstrukcję przenoszą siły żucia na zęby, a nie na śluzówkę. Ich wadą jest jednak to, że nie można zastosować ich przy całkowitym bezzębiu.

Protezy metalowe

W stomatologii stosuje się poza tym różnego rodzaju protezy metalowe. Stopy metali są w nich wykorzystywane np. do podbudowy. Podstawową zaletą tego typu protez zębowych jest oczywiście wytrzymałość na wysokim poziomie. Za wadę uznaje się niekiedy estetykę, szczególnie gdy metalowe elementy są w pewnym stopniu widoczne w jamie ustnej pacjenta.

Przykładem protezy bazującej na stopach metali jest proteza szkieletowa. Za sprawą swojej budowy umożliwia przenoszenie sił żucia na zęby, a nie wyłącznie śluzówkę, co ma miejsce np. w przypadku protezy akrylowej. Taka proteza charakteryzuje się biokompatybilnością i stosunkowo niewielkim rozmiarem, dzięki czemu jest dobrze tolerowana przez pacjentów.

Poza tym metale wykorzystuje się także w różnego rodzaju protezach stałych. Są stosowane np. do wykonywania koron, wkładów koronowo-korzeniowych, czy też mostów.

Protezy porcelanowe

Bardzo popularnym rozwiązaniem są również protezy zębowe wykonane z porcelany. Są one cenione przede wszystkim za swoją wytrzymałość. Warto mieć bowiem świadomość tego, że porcelana to materiał twardy i odporny na uszkodzenia czy przebarwienia. Decydując się na tego rodzaju protezę zębową, pacjent może więc liczyć na jej wieloletnią trwałość. Duże znaczenie ma także z reguły estetyka. Protezy zębowe z porcelany to doskonałe imitacje naturalnych zębów, co zapewnia nienaganną estetykę uśmiechu i naturalny wygląd. Atutem tego rozwiązania jest również to, że porcelana jest biokompatybilna, a więc należy do materiałów dobrze tolerowanych przez organizm. Do wyboru są także różne jej rodzaje.

Porcelana to materiał wykorzystywany przede wszystkim do produkcji protez stałych. Robi się z niej m.in. korony, mosty czy licówki. Ze względu na swoją estetykę znakomicie sprawdza się nawet w przypadku protez umiejscowionych w przedniej części jamy ustnej.

Czy protezy zębowe z porcelany mają zatem jakieś wady? Za wadę porcelany uznaje się niekiedy to, że jest ona bardziej krucha niż np. akryl czy metal. W przypadku dużych nacisków lub silnych uderzeń może więc pękać.

Protezy kompozytowe

Niekiedy do uzupełnienia braków w uzębieniu stosuje się również protezy zębowe z kompozytu. To materiał, który stanowi połączenie wypełniaczy ceramicznych i żywicy. Z uwagi na właściwości protezy kompozytowe często stosuje się jako uzupełnienia tymczasowe. Ne jest to jednak reguła.

Do najważniejszych zalet protez kompozytowych zalicza się ich niski koszt i dostępność dla każdego pacjenta. Choć taka proteza często nieco odbiega kolorem od naturalnych zębów, to może prezentować się estetycznie. Jest też łatwa w naprawie i wymianie.

Wadą protez kompozytowych jest na pewno ich mniejsza w porównaniu z protezami z innych materiałów trwałość. W porównaniu np. do porcelany taka proteza wypada też słabiej w zakresie estetyki. Poza tym za jej minus uważa się również podatność na przebarwienia.

Protezy tytanowe

Protezy tytanowe stosuje się np. w przypadku implantów. Tytan to materiał ceniony w stomatologii przede wszystkim za wyjątkową wytrzymałość i biokompatybilność. Wykonane z niego protezy to więc dla pacjenta rozwiązanie na lata.

Wadą tytanu jest na pewno jego wysoka cena. Poza tym u 0,6% społeczeństwa materiał ten może powodować alergię. W niektórych przypadkach jako alternatywę dla tytanu wykorzystuje się więc ceramikę.

Jaka proteza będzie najlepsza dla pacjenta? Czynniki, które warto wziąć pod uwagę

W praktyce najlepsza proteza to taka, która jest dopasowana do indywidualnych potrzeb pacjenta. Wybór zależy w tym przypadku od wielu czynników, wśród których najważniejsze to:

• stan uzębienia pacjenta – inne protezy zębowe okażą się odpowiednie w przypadku pojedynczych ubytków w uzębieniu, a inne w sytuacji, gdy występuje całkowite bezzębie;

• rodzaj protezy – w przypadku protez ruchomych do wyboru są oczywiście inne rozwiązania i materiały niż w przypadku protez stałych;

• oczekiwania pacjenta – należy pamiętać, że pacjent może mieć względem protezy inne oczekiwania niż stomatolog. Dla jednego najważniejsza będzie estetyka, a dla drugiego wytrzymałość, komfort użytkowania, czy też cena. Warto więc przeanalizować takie oczekiwania i dopasować protezę do indywidualnych preferencji pacjenta. W razie potrzeby można też wskazać różnego rodzaju kompromisy;

• budżet pacjenta – nie da się ukryć, że uzupełnienia protetyczne bywają naprawdę kosztowne. Nie każdy z pacjentów może pozwolić sobie na drogie protezy, np. w postaci implantów. Warto więc przedstawić pacjentowi różne opcje, które są w jego zasięgu. Proponowanie protez zbyt kosztownych może nawet zupełnie zniechęcić pacjenta do uzupełnienia braków w uzębieniu. Nie o to przecież chodzi.

Współczesna stomatologia oferuje różne rodzaje protez zębowych, które można bez problemu dopasować do każdego pacjenta. Warto więc orientować się w dostępnych możliwościach i z uwagą słuchać oczekiwań. Zrozumienie potrzeb pacjenta i umiejętne dopasowanie do nich protez zębowych sprawi, że efekt finalny będzie dla niego w pełni zadowalający.

Leczenie stomatologiczne to sztuka, która łączy w sobie umiejętności specjalisty, nowoczesny sprzęt i dobrej jakości materiały. Warto więc być na bieżąco i monitorować rynkową ofertę. Szeroki wybór starannie wyselekcjonowanych urządzeń, narzędzi i materiałów – także tych stosowanych przy uzupełnieniach protetycznych – znajdziesz w ofercie naszego sklepu internetowego.